Μια συχνή κατηγορία επειγόντων γυναικολογικών περιστατικών που πρέπει να αντιμετωπίζονται αμέσως είναι οι φλεγμονές. Χαρακτηρίζονται από πόνους στην κοιλιά, πρήξιμο της κοιλιάς, δυσκολία στην επαφή και συνήθως πυρετό. Εμφανίζονται συχνά μετά από επεμβάσεις και πρέπει να αντιμετωπίζονται αμέσως για να αποφεύγεται η μετάπτωσή τους σε χρόνιες, οπότε υπάρχει διαρκής ενόχληση της γυναίκας και ο κίνδυνος να δημιουργηθούν συμφύσεις, με επακόλουθη μελλοντική επιπλοκή τη στείρωση.
Φλεγμονή της πυέλου είναι η λοίμωξη των έσω γεννητικών οργάνων της γυναίκας (τραχήλου, μήτρας, σαλπίγγων και ωοθηκών). Οφείλονται σε χλαμύδια, γονόρροια και αλλά βακτηρίδια. Η μόλυνση αυτή αποτελεί μία από τις κύριες αιτίες στειρότητας στη γυναίκα. Η μόλυνση μεταδίδεται συνήθως σεξουαλικά και χαρακτηρίζεται από πόνους χαμηλά στην κοιλιά, πόνο στην επαφή και αιμορραγία μετά από επαφή, πρήξιμο της κοιλιάς και έντονη ευαισθησία στη γυναικολογική εξέταση.
Για τη διάγνωση γίνεται λήψη εκκρίματος από τον κόλπο και τον τράχηλο, έλεγχος των ούρων για χλαμύδια και γονόρροια και αιματολογικός έλεγχος της φλεγμονής (λευκά - τύπος, ΤΚΕ ,CRP ). ΕΝΑΣ ΤΡΟΠΟΣ ΠΡΟΦΥΛΑΞΗΣ ΕΙΝΑΙ Η ΧΡΗΣΗ ΠΡΟΦΥΛΑΚΤΙΚΟΥ. Η θεραπεία περιλαμβάνει στην αρχή 2 ή 3 διαφορετικά αντιβιοτικά ενδοφλεβίως και μετά από του στόματος για αρκετό χρονικό διάστημα. Είναι καλύτερο να αποφεύγεται το σεξ μέχρι το τέλος της θεραπείας και να γίνονται εξετάσεις για να εξακριβωθεί ότι η λοίμωξη έχει θεραπευτεί.
Κολπίτιδες
Ο βλεννογόνος του κόλπου καλύπτεται από επιθήλιο που παράγει υγρασία, την οποία την αισθάνεστε και τη βρίσκετε στο εσώρουχό σας και είναι φυσιολογική. Η ποσότητά της εξαρτάται από την ημέρα του κύκλου· στις ημέρες της ωορρηξίας (μέσον του κύκλου) είναι περισσότερη. Η έλλειψη αυτής της βλέννας προκαλεί προβλήματα στην επαφή (τραυματισμούς) και μολύνσεις.
Η φυσιολογική χλωρίδα του κόλπου διατηρεί το pH του κόλπου φυσιολογικό και εμποδίζει την ανάπτυξη παθογόνων μικροοργανισμών, ενώ επίσης λειτουργεί και ως λιπαντικό.
Αυξημένη ποσότητα κολπικού υγρού μπορεί να οφείλεται σε:
- Τριχομονάδες: Χαρακτηρίζεται από ένα αφρώδες δύσοσμο έκκριμα, καύσο, κνησμό και πόνο κατά την σεξουαλική επαφή. Χρειάζονται θεραπεία και οι δύο σύντροφοι.
- Γονόρροια: Λευκοπράσινο ή καφετί έκκριμα. Γίνεται μικροβιολογική διάγνωση και εύκολη θεραπεία και στους δύο συντρόφους.
- Βακτηριδιακή κολπίτιδα: Προκαλείται κυρίως από το μικρόβιο Gardenella Vaginalis. Το έκκριμα έχει έντονη οσμή ψόφιου ψαριού και συνυπάρχει κνησμός και δυσουρία. Εύκολη η αντιμετώπιση.
- Μυκητιασική κολπίτιδα (μύκητας Candida Albicans συνήθως): Είναι άποικος του κόλπου και προκαλεί πρόβλημα όταν αυξηθεί ο πληθυσμός του, όπως π.χ. όταν γίνει λήψη αντιβιοτικών και σκοτωθούν τα βακτηρίδια του κόλπου που τον κρατούν υπό έλεγχο. Χαρακτηρίζεται από παχύ λευκό έκκριμα, έντονη ερυθρότητα, κνησμό και πόνο κατά την σεξουαλική επαφή.
- Χλαμύδια. Απαιτείται θεραπεία και των δύο συντρόφων.
Οι κολπίτιδες προκαλούνται όταν διαταράσσεται η χλωρίδα του κόλπου, ενώ οι σεξουαλικά μεταδιδόμενες ασθένειες προκύπτουν μετά από επαφή. Κακή κολπική υγιεινή με υπερβολικές πλύσεις, πολλοί σεξουαλικοί σύντροφοι και παρά φύσιν επαφές αυξάνουν τον κίνδυνο κολπίτιδων. Διάφοροι άλλοι παράγοντες που αυξάνουν τη συχνότητα εμφάνισης κολπίτιδων είναι ο διαβήτης, η εγκυμοσύνη, ορμονικές μεταβολές, η παχυσαρκία κλπ.
Υπάρχουν και άλλες -ευτυχώς σπάνιες σήμερα- νόσοι όπως η γονόρροια, η σύφιλη, ο έρπης (HSV), οι ιογενείς ηπατίτιδες και το σύνδρομο AIDS, για τις οποίες η πλειονότητα των εφήβων θα πρέπει να ενημερώνεται, γιατί η μετάδοσή τους γίνεται από υγιείς φορείς λόγω της συχνά σιωπηρής πορείας των λοιμώξεων. Η χρήση του προφυλακτικού θα πρέπει να είναι συστηματική, μόνιμη και διαρκής, αν και δεν παρέχει πλήρη κάλυψη στη μη μετάδοση των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων. Η ενεργητική προστασία περιλαμβάνει τα εμβόλια της ηπατίτιδας Α και Β και έναντι των θηλωμάτων (θα πρέπει να εμβολιάζονται όλοι οι έφηβοι).
Αντιμετώπιση
- Η θεραπεία για όλες τις παθήσεις γίνεται σήμερα με αντιβιοτικά - αντιμυκητιασικά φάρμακα (σε δισκία - υπόθετα - αλοιφές) και πρέπει να γίνεται και από τους δύο συντρόφους.
- Να γίνει συνήθεια το σκούπισμα μετά την τουαλέτα από εμπρός προς τα πίσω, για να αποφεύγεται να μεταφέρονται βακτηρίδια από το έντερο στον κόλπο.
- Όχι αρωματικά - ερεθιστικά σαπούνια.
- Όχι tampon σε κολπίτιδες.
Οδηγίες για την πρόληψη της μυκητιασικής κολπίτιδας
- Αποφεύγετε τα στενά παντελόνια ή σορτς, τα συνθετικά εσώρουχα και τα καλσόν, διότι ευνοούν την ανάπτυξη μυκήτων.
- Πλένετε καθημερινά τον κόλπο και την περιπρωκτική περιοχή με ουδέτερο σαπούνι.
- Μην χρησιμοποιείτε ερεθιστικά διαλύματα πλυσίματος, αποσμητικά ή καλλυντικά σπρέι στον κόλπο.
- Αποφεύγετε τη συχνή χρήση ιωδιούχων διαλυμάτων στον κόλπο.
- Αποφεύγετε την κατάχρηση αντιβιοτικών, γιατί προδιαθέτει στην εκδήλωση κολπικών μυκητιάσεων.
- Επίσης, η χρήση αντισυλληπτικών δισκίων ευνοεί την ανάπτυξη κολπίτιδων.
Κυστίτιδες
Αποτελεί λοίμωξη της ουροδόχου κύστεως από μικροοργανισμούς, η οποία μπορεί να συνοδεύεται από ερεθισμό οποιουδήποτε τμήματος του ουροποιητικού συστήματος. Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν ενοχλήσεις στο τμήμα της ουρήθρας, πόνο στην πύελο ενώ, αν δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε ανιούσα λοίμωξη προσβάλλοντας τους νεφρούς.
Οι ουρολοιμώξεις έχουν έντονα ενοχλήματα που χαρακτηρίζονται από συχνoουρία, τσούξιμο, πόνο στην ούρηση και καμιά φορά και σταγόνες αίματος στο τέλος της ούρησης. Είναι συχνότερες το καλοκαίρι, αρκετά συχνές μετά από επαφή και σε γυναίκες με γεννητική πρόπτωση και απώλεια ούρων, συνέπεια ανεπάρκειας του σφιγκτήρα.
Προληπτικά άφθονα υγρά (15-20 ποτήρια νερό) κυρίως το καλοκαίρι. Αν συμβαίνουν μετά την επαφή, ένα χάπι αντισηπτικού ουροφόρων οδών μετά από κάθε επαφή για μερικούς μήνες και στις περιπτώσεις απώλειας ούρων, συνήθως σε μεγάλες γυναίκες και μετά από έλεγχο, τοποθέτηση ταινίας TVTO για ενίσχυση του σφιγκτήρα. Αν εκδηλωθεί ουρολοίμωξη, η οδηγία είναι ουροκαλλιέργεια και θεραπεία βάσει αντιβιογράμματος.