Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι ο συχνότερος γυναικολογικός καρκίνος και εμφανίζεται κυρίως σε γυναίκες μεταξύ 30 – 34 ετών. Η διαδικασία της δημιουργίας του καρκίνου στον τράχηλο περνάει από προκαρκινικές βλάβες που στη μεγαλύτερη πλειοψηφία των περιπτώσεων περιγράφονται ως CIN ( Cervical Intraepithelial Neoplasia). Η κύρια αιτία CIN και καρκίνου του τραχήλου είναι ο ιός HPV. Ο ιός αυτός έχει πάνω από 100 διαφορετικούς υποτύπους.
Οι υπότυποι χωρίζονται σε υψηλού και χαμηλού ρίσκου με τους πρώτους να έχουν μεγαλύτερη τάση να δημιουργούν εμμένουσες λοιμώξεις και βλάβες στον τράχηλο. Η ομάδα αυτή των ιών υψηλού ρίσκου αυξάνει την πιθανότητα για καρκίνο του τραχήλου και υπάρχει εμβόλιο που μπορεί να προστατεύσει γυναίκες και άνδρες για πάνω από το 85% των νέων περιπτώσεων λοίμωξης (ΠΡΟΣΟΧΗ ΤΟ ΕΜΒΟΛΙΟ ΣΤΑ ΝΕΑ ΚΟΡΙΤΣΙΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΑΠΟ 9-15 ΕΤΩΝ).
Ο ιός HPV είναι σεξουαλικά μεταδιδόμενος ιός που ΔΕΝ είναι απαραίτητο να μεταδόθηκε από την τελευταία σεξουαλική επαφή της ασθενούς. Η πλειοψηφία των σεξουαλικά ενεργών ατόμων έχει έρθει σε επαφή με τον ιό HPV σε κάποιο σημείο της ζωής του χωρίς πιθανότατα να το καταλάβει ενώ δεν αποκλείεται να βρίσκεται σε ύπνωση για χρόνια μέσα στο σώμα μέχρι να εκδηλωθεί.
Για την ανάπτυξή του καρκίνου του τραχήλου απαιτείται μεγάλο διάστημα και ξεκινάει με αλλαγές στα κύτταρα που ανιχνεύονται με το Τεστ Παπανικολάου. Ενδεικτικά, χρειάζονται περίπου 10 – 15 χρόνια ,στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, από την αρχική λοίμωξη μέχρι την καρκινογένεση.
Η συνέπεια στον ετήσιο έλεγχο μπορεί να εντοπίσει πολύ πρώιμες αλλαγές οπότε και μπορεί να αντιμετωπιστεί εύκολα.
Επιβαρυντικοί παράγοντες κινδύνου
- Έναρξη σεξουαλικής ζωής σε μικρή ηλικία – μεγάλος αριθμός ερωτικών συντρόφων
- Κάπνισμα
- Αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα – ανοσοκαταστολή
- Χρήση αντισυλληπτικών χαπιών για διάστημα μεγαλύτερο των 10 ετών
Γυναίκες που δεν είχαν ποτέ σχέσεις δεν έχουν την τάση να αναπτύξουν καρκίνο του τραχήλου, εν αντιθέσει με αυτές που είχαν πρώιμη σεξουαλική δραστηριότητα με διάφορους συντρόφους, καθώς και καπνίστριες.
Προστατευτικοί παράγοντες
- Εμβολιασμός κατά του HPV ( μπορεί να συνταγογραφηθεί από τους παιδιάτρους / προτιμάται η ολοκλήρωση του εμβολιασμού πριν την έναρξη της σεξουαλικής ζωής του ατόμου )
- Ετήσιος έλεγχος με τεστ Παπανικολάου
Στα αρχικά στάδια είναι ασυμπτωματικός ενώ ανάλογα με την έκταση της βλάβης ( στάδιο ) αποφασίζεται η καλύτερη αντιμετώπιση για την ασθενή.
Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν αιμορραγία ανεξάρτητη από την περίοδο, αίμα μετά από τη σεξουαλική επαφή και αίμα μετά την κλιμακτήριο. Άλλα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν δύσοσμες κολπικές εκκρίσεις, πόνο κατά την σεξουαλική επαφή (δυσπαρεύνια) και πυελικό ( κάτω κοιλία ) πόνο.
Στις περισσότερες περιπτώσεις ένα παθολογικό τεστ Παπανικολάου αποτελεί το πρώτο μήνυμα. Παρόλα αυτά, τα περισσότερα παθολογικά αποτελέσματα δεν περιλαμβάνουν καρκινικά κύτταρα. Για να γίνει αυτή η διάκριση απαιτείται μια επιπλέον ανώδυνη εξέταση που ονομάζεται κολποσκόπηση. Με τη χρήση σύγχρονων ψηφιακών κολποσκοπίων μπορούμε να εξετάσουμε με λεπτομέρεια το σύνολο του τραχήλου και να πάρουμε απαραίτητα δείγματα για βιοψία και ιστολογική ανάλυση.